Αιολικά στις θάλασσες. Κράτος εν κράτει

Το λόμπι των αιολικών κάνει δημόσια διαβούλευση και ετοιμάζει Υπουργική Απόφαση για τα θαλάσσια αιολικά . Υποκαθιστά δηλαδή το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης που έχουν την αρμοδιότητα να διαμορφώσουν  το νομοσχέδιο.

Συμβαίνει συχνά να καλούν τα υπουργεία τους ενδιαφερόμενους φορείς να καταθέσουν απόψεις για να διαμορφώσουν, βάσει αυτών και αφού τα επεξεργαστούν, μια νομοθεσία. Πολλές φορές μάλιστα τα υπουργεία συγκροτούν επιτροπές ακόμα και άτυπες ομάδες εργασίας, από όσο τον δυνατόν περισσότερους ενδιαφερόμενους, πριν να ετοιμάσουν κάποιο νομοσχέδιο.

Αλλά εδώ πρόκειται για επιδεικτικό θράσος. Προφανώς έχουν αίσθηση ότι η πρότασή τους θα γίνει αποδεκτή ως έχει…

Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΛΕΤΑΕΝ(8/1/2021) «…τίθενται σε διαβούλευση τα βασικά κείμενα και σχέδια ρυθμίσεων που περιλαμβάνουν μια ολοκληρωμένη πρόταση για το νέο θεσμικό πλαίσιο ανάπτυξης της θαλάσσιας αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα».

Ας δούμε ποια είναι η Ελληνική Εταιρεία Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ).  Είναι μια ένωση των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο τομέα της Αιολικής Ενέργειας και λίγων ακόμα σχετικών φορέων. Εμφανίζεται ως επιστημονική ένωση, ενώ είναι το κύριο συνδικαλιστικό όργανο των εταιρειών που τοποθετούν και διαχειρίζονται τα αιολικά.

Υπό αυτό το σχήμα εκπονεί και μελέτες και συμμετέχει σε προγράμματα και χρηματοδοτήσεις όπως αυτό για την διαμόρφωση της νομοθεσίας για τα θαλάσσια αιολικά.  Η πρόταση για το θεσμικό πλαίσιο ανάπτυξης γίνεται με Νορβηγική χρηματοδότηση (η Νορβηγία, ως συνδεδεμένη με την Ε.Ε. χώρα, χρηματοδοτεί ανάλογες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες σε χώρες της Ε.Ε. )και με την στήριξη του Υπουργείου Ανάπτυξης. Άρα έχουμε ένα σχήμα όπου το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει εκχωρήσει στην ΕΛΕΤΑΕΝ την αποκλειστικότητα για την διαμόρφωση της νομοθεσίας.

Το αποτέλεσμα είναι τραγικό καθώς για άλλη μια φορά δεν λαμβάνεται υπόψη το φυσικό περιβάλλον. Οι προτάσεις χωροθέτησης θαλασσίων αιολικών, που εξετάζονται στην συνοδευτική έκδοση, παρουσιάζουν ζώνες που έχουν χαρακτηριστεί θαλάσσια NATURA, όπως π.χ. οι ρηχές θαλάσσιες εκτάσεις μπροστά από το Δέλτα του Έβρου. Μια περιοχή με θαλασσοπούλια, δελφίνια και υδρόβια πουλιά που διέρχονται σε τεράστιους πληθυσμούς ακριβώς από εκεί καθώς κινούνται μεταξύ Μεσογείου και Μαύρης Θάλασσας. Τα γιγαντιαία  αιολικά εκεί θα είναι ένα τεράστιο θανατηφόρο φράγμα.

Πλήρης και επιδεικτική αδιαφορία δηλαδή για το φυσικό περιβάλλον. Καμία αναφορά ότι υπάρχουν αξιολογήσεις και θεσμοθετήσεις των σημαντικότερων ζωνών στην θάλασσα για την βιοποικιλότητα. Σαν να το κάνουν επίτηδες και απ’ όλη την έκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης να επέλεξαν αυτές όπου υπάρχει σοβαρό πρόβλημα.  

Φωτογραφία από την περιοχή. Σε πρώτο πλάνο Αρτέμης (Calonectris diomedea), θυελοπούλι, στην πραγματικότητα ένα είδος άλμπατρος, και πίσω δελφίνι (Delphinus delphis)

Η διάθεση αυτή δείχνει ότι, παρά το αυξημένο κόστος τοποθέτησης των αιολικών στον πυθμένα της θάλασσας,  το κέρδος είναι εξασφαλισμένο. Δείχνει επίσης ότι σκέφτονται και προωθούν μόνο αυτό που ξέρουν και μπορούν οι συγκεκριμένες εταιρείες και τα συνεργαζόμενα με αυτές συγκεκριμένα εργοστάσια στο εξωτερικό: τα κλασικά μεγάλα οριζοντίου άξονα αιολικά ύψους 120 μέτρων.

Κι΄ όμως στην θάλασσα του Αιγαίο, του Ιονίου και του Κρητικού πελάγους υπάρχει μεγάλος χώρος για χωροθέτηση πλωτών αιολικών που τώρα αναπτύσσονται διεθνώς. Το ερώτημα που τίθεται στα δύο συναρμόδια υπουργεία είναι αν υπάρχει, ανεξάρτητος από τις εταιρείες, μηχανισμός στο κράτος για να σχεδιάσει μακροπρόθεσμα, εξετάζοντας όλες τις παραμέτρους.

Δημήτρης Γ. Μπούσμπουρας

Άρθρο στην εφημερίδα Ρήξη. Φύλλο 164, 16/01/2021