Οδηγίες για αυτοσχέδια συνοικιακή Κομποστοποίηση απορριμάτων

Επεξεργασμένο κείμενο της ομάδας Rethink από Καλαμάτα

Α. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΟΜΠΟΣΤ

Compost ονομάζεται το φυσικό «λίπασμα» που παράγεται από την αποσύνθεση των οργανικών υλικών (φύλλα, κλαδιά, υπολείμματα κουζίνας: φρούτα, λαχανικά, κατακάθια καφέ κ.λ.π.).
Το compost ή αλλιώς το φυσικό οργανικό λίπασμα μπορεί να έχει πολύ καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάθε είδους καλλιέργεια .
Το compost , όταν γίνει με σωστό τρόπο μπορεί να είναι ένα προϊόν με μεγάλη γεωργική αξία. Αποτελεί ουσιαστικά για ένα οργανικό λίπασμα που βελτιώνει σημαντικά το ταλαιπωρημένο από χημικές και μηχανικές διεργασίες έδαφος.

Τα πλεονεκτήματα της χρήσης οργανικού λιπάσματος- compost είναι πολλά:

Τα φυτά γίνονται πιο ανθεκτικά στις διάφορες ασθένειες.
Η γεύση και το άρωμα των προϊόντων είναι καλύτερα.
Το έδαφος γίνεται πιο αφράτο, πορώδες, δουλεύουν καλύτερα οι μικροοργανισμοί και δεν κρατάει νερά.
Η απόδοση των φυτών είναι ίδια με την συμβατική καλλιέργεια.
Η ποιότητα των φυτών είναι σαφώς καλύτερη από την συμβατική καλλιέργεια και τα λαχανικά, φρούτα, χόρτα, βότανα που αναπτύσσονται με compost είναι σαφώς πιο υγιεινά και πλουσιότερα σε θρεπτικά συστατικά για τον άνθρωπο
Με τη χρήση του compost μπορούμε να βοηθήσουμε τα ταλαιπωρημένα εδάφη να ξαναγίνουν οργανικά εδάφη.
Μειώνουμε τα σκουπίδια που καταλήγουν στις χωματερές και στους ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ.
Συγκεκριμένα…..
Αν σκεφτούμε ότι το 35-50% των σκουπιδιών μας, είτε προέρχονται από την κουζίνα μας είτε είναι φυτικής προέλευσης, και μπορεί το περίπου 75% (εως και 100%) από αυτά να γίνουν λίπασμα, καταλαβαίνουμε πως κάνοντας κομποστοποίηση, μειώνουμε τα συνολικά απορρίμματα μας ΕΩΣ ΚΑΙ 40% (υπό αυστηρές διαδικασίες κομποστοποίησης) και ταυτόχρονα προστατεύουμε το περιβάλλον.

Με άλλα λόγια, μαθαίνοντας να αυτοδιαχειριζόμαστε τα σκουπίδια μας,
μειώνουμε το ενεργειακό μας αποτύπωμα στη φύση
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΟΥΜΕ ΝΑ ΕΡΘΟΥΜΕ ΣΕ ΑΡΜΟΝΙΑ ΜΕ ΤΗ ΦΥΣΗ

Β. ΠΟΙΑ ΥΛΙΚΑ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΟΥΜΕ;

Οργανικά
– Υπολείμματα λαχανικών από το καθάρισμα τους στην κουζίνα (φλούδες από λαχανικά και φρούτα, βολβοί από φασόλια, αρακά, κουκιά κ.ά.
Φλούδια και κοτσάνια από λαχανικά, φρούτα ή χορταρικά (π.χ. πατάτες, μελιτζάνες, ντομάτες, κρεμμύδια, βρασμένα χόρτα, μήλα, μπανανόφλουδες κ.λπ.)
Υπολείμματα από σαλάτες, αφού στραγγιστούν από υγρά (αν γίνεται με ελάχιστο λάδι)
Υπερώριμα ή χαλασμένα φρούτα.
Τσόφλια από αυγά.
Υπολείμματα του καφέ και τσαγιού με το νερό τους.
Υπολείμματα βρασμένων φαγητών.

Άλλα Φυτικά Υπολείμματα, όπως
Φύλλα από φυτά και δέντρα.
Υπολείμματα καλλωπιστικών φυτών δέντρων (κλαδιά, βλαστοί).
Διάφορα αγριόχορτα (να μην έχουν ώριμους σπόρους).
Μαραμένα λουλούδια.
Χώμα από γλάστρες (όταν ανανεώνεται το χώμα τους).
Κομμένο γρασίδι από χλοοτάπητες και κήπους
Κλαδιά δένδρων και θάμνων.

Χαρτί
Χαρτιά της κουζίνας (π.χ. χαρτοπετσέτες, ρολό κουζίνας, σκισμένες σακούλες) σε μικρές ποσότητες ανάλογα με την υγρασία του μίγματος
Προσέχουμε όμως να μην βάζουμε τυπωμένα χαρτιά ή χαρτόκουτα
Στάχτη
Στάχτη από ξύλα.(πάντα καθαρή από πλαστικά ή άλλα σκουπίδια), σε μικρές ποσότητες έως 10% λόγω της υψηλής της περιεκτικότητας σε ανόργανα άλατα.

Ξύλο
Ροκανίδια και πριονίδια ξύλου σε μικρές ποσότητες (όχι εμποτισμένης ξυλείας).
Το Πριονίδι, παρέχει άνθρακα, και είναι κατάλληλο για κάλυψη στα κενά και για αερισμό του σωρού

Άλλα…
Άχυρο από καλλιέργειες ή από σταυλισμό ζώων.
Φύκια θάλασσας.
Κοπριά από αιγοπρόβατα και βοοειδή

Στους συνοικιακούς κομποστοποιητέςπροτιμούμε να μην κομποστοποιούμε:
-Κρέατα – τυριά: Προσελκύουν τρωκτικά και έντομα.
-Μαγειρεμένα φαγητά και λάδια ή σάλτσες (προκαλούν ανεπιθύμητες ζυμώσεις, και μυρωδιές.

Υλικά Ακατάλληλα για κομποστοποίηση:

Ανακυκλώσιμα υλικά, όπως μεταλλικά αντικείμενα, πλαστικά κάθε είδους, γυαλιά, χαρτιά ιδίως χρωματιστά, βαμμένα ξύλα ή νοβοπάν, κομμάτια γυψοσανίδας, πέτρες, μεταλλικά αντικείμενα, πλαστικά, γυαλί, τυπωμένο χαρτί, υπολείμματα φαγητών που περιέχουν λίπη, κρέας, κόκαλα, καθώς και τα υλικά καθαρισμού.

Για να έχουμε ένα επιθυμητό αποτέλεσμα στην κομποστοποίηση και να μην προκαλείται δυσοσμία πρέπει να προσέξουμε να έχουμε μια αναλογία μεταξύ των «καφέ υλικών»(ξερών) και των «πράσινων υλικών»(φρέσκα).Τα «καφέ» υλικά έχουν λιγότερη υγρασία από τα «πράσινα».

Ποια θεωρούνται καφέ και ποια πράσινα υλικά στο κόμποστ;

Τα υλικά που κομποστοποιούνται χωρίζονται σε «καφέ» ή ξερά και σε «πράσινα» ή φρέσκα. Ο διαχωρισμός αυτός γίνεται βάση της περιεκτικότητας των υλικών σε άνθρακα (C) και άζωτο (Ν). Η σωστή αναλογία C/N, ή «καφέ» προς «πράσινων» υλικών εξασφαλίζει τη σωστή ανάπτυξη και δράση των μικροοργανισμών. Όταν αυτοί οι οργανισμοί αναπτύσσονται σωστά η διαδικασία της κομποστοποίησης παραμένει άοσμη. Τα «καφέ» υλικά έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε άνθρακα και αργούν να αποδομηθούν. Τα «πράσινα» υλικά είναι πλούσια σε άζωτο και αποδομούνται γρήγορα. Στους αυτοσχέδιους σωρούς προτείνεται να τοποθετούνται 3 μέρη «καφέ» υλικών για κάθε μέρος «πράσινων»(αναλογία 3/1).

«Καφέ» ή ξερά υλικά: ξερά φύλλα, άχυρα, πριονίδι, ξερά κλαδιά, ρίζες, , τσόφλια αυγών και ξηρών καρπών, φακελάκια τσαγιού, άχυρα.

«Πράσινα» ή φρέσκα μέρη: Φλούδες από φρούτα και λαχανικά, μαραμένα λουλούδια, φρέσκο γρασίδι.

Αερισμός κομπόστ

Η κομποστοποίηση είναι μια αερόβια διαδικασία, δηλαδή είναι απαραίτητο να υπάρχει οξυγόνο προκειμένου να επιτευχθεί. Το οξυγόνο είναι απαραίτητο για να ζήσουν οι οργανισμοί που αποικοδομούν τα υλικά που βάζουμε στον κάδο. Για τον καλύτερο αερισμό του κομπόστ πρέπει να προσέξουμε την αναλογία καφέ-πράσινων υλικών. Όταν παρατηρούμε δυσάρεστες μυρωδιές σημαίνει ότι έχουμε ρίξει παραπάνω πράσινα μέρη στην αναλογία κι έχουν δημιουργηθεί αναερόβιες συνθήκες οπότε πρέπει να προσθέσουμε «καφέ»-ξερά υλικά προκειμένου να απορροφηθεί η υγρασία και να έχουμε καλύτερο αερισμό του κομπόστ. Αυτό είναι και το πιο σύνηθες πρόβλημα που μπορεί να συναντήσουμε στην κομποστοποίηση ειδικά τους μήνες που έχουμε έντονη υγρασία και βροχές.

ΟΜΑΔΑ ΚΟΜΠΟΣΤΑΛ